Độ Bền Màu Ánh Sáng là gì?

Độ bền màu ánh sáng (tiếng Anh: Color Fastness to Light, Light Fastness Grade) là một thuật ngữ chỉ đặc điểm của hiện tượng chất tạo màu (thuốc nhuộm) có trong vật liệu kháng lại sự phai màu (tiếng Anh: Color change) của nó trước tác động của các nguồn sáng như ánh sáng mặt trời. Ánh sáng là năng lượng có tia cực tím (UV) rất mạnh, UV được hấp thụ bởi các hợp chất của thuốc nhuộm từ đó làm suy giảm các phân tử của thuốc nhuộm gây ra hiện tượng phai màu của vật liệu được nhuộm.

Loại thuật ngữ này được sử dụng rất nhiều trong các ngành nghề liên quan đến dệt may, đặt biệt là những nghề có liên quan tới quá trình nhuộm.

***Lưu ý: Trong bài viết này chúng ta chỉ chú trọng chủ yếu vào độ bền màu ánh sáng của vải.

***Tham khảo thêm series các bài viết về độ bền màu của vải trong ngành dệt may:

  1. Độ Bền Màu (Color Fastness) là gì? – Tổng Quát Kiến thức cơ bản về độ bền màu của vải.
  2. Độ Bền Màu Ma Sát là gì? – Kiến thức cơ bản và phương pháp Crocking Test kiểm tra vải.
  3. Độ Bền Màu Giặt là gì? – Kiến thức cơ bản và phương pháp kiểm tra. (chưa có bài viết đang cập nhật)
  4. Độ Bền Màu Ánh Sáng là gì? – Kiến thức cơ bản và phương pháp kiểm tra.
  5. Độ bền màu với mô hôi là gì? – Kiến thức cơ bản và cách thử nghiệm độ bền màu mồ hôi của vải
  6. Độ bền màu với nước của vải là gì? – Cách kiểm tra xác định độ bền màu với nước.
  7. Độ bền màu của vải đối với nước Clo là gì? – Kiến thức cơ bản và phương pháp kiểm tra.
  8. Độ bền màu của vải đối với nước Biển là gì? – Kiến thức cơ bản và phương pháp kiểm tra. (chưa có bài viết đang cập nhật)
  9. Độ Bền Màu Với Ép/Ủi Nóng là gì? – Kiến thức cơ bản và phương pháp kiểm tra. (chưa có bài viết đang cập nhật)
Một mẫu vải bị phai màu trong quá trình tiếp xúc với ánh sáng mặt trời
Một số mẫu vải bị phai màu trong quá trình tiếp xúc với ánh sáng mặt trời

Mục đích xác định độ bền ánh sáng của vải

Mục đích của việc xác định độ bền ánh sáng của vải đơn giản là vì những sản phẩm dệt may, nhất là quần áo sẽ con người mặc đi ra môi trường bên ngoài tiếp xúc với ánh nắng mặt trời để làm công việc của họ. Thế nên việc vải mặc bị phai màu bởi ánh sáng mặt trời là việc xảy ra rất thường xuyên.

Chính vì vậy nhà sản xuất cần phải biết khả năng phai màu của vải dưới nguồn ánh sáng là bao nhiêu và như thế nào để từ đó có cách sử dụng và sản xuất loại vải đó cho phù hợp với nhu cầu của thị trường.

Độ bền màu ánh sáng của vải được xác định như thế nào?

Độ bền màu ánh sáng của vải được xác định bởi một thử nghiệm gọi là Color Fastness Test to Light và sử dụng thước vải len xanh (Blue Wool Scales) để so sánh mẫu trước và sau thử nghiệm từ đó ta sẽ xác định được độ bền ánh sánh của vải theo tiêu chuẩn ISO được xếp hạng từ cấp 1-8

Thực hiện thử nghiệm đánh giá độ bền màu ánh sáng – Color Fastness Test to Light

Việc thử nghiệm độ bền màu ánh sáng của vải trải qua 5 bước cơ bản và được thức hiện như sau:

Kiểm tra độ bền ánh sáng bằng máy giả lập ánh sáng mặt trời bằng đèn Neon
Kiểm tra độ bền ánh sáng bằng máy giả lập ánh sáng mặt trời bằng đèn Neon

Bước 1: Chuẩn bị mẫu thử.

Kỹ thuật viên chuẩn bị mẫu thử của các loại vải cần xác định độ bền màu ánh sáng với kích thước tùy vào khuyến nghị của loại máy được sử dụng, thường sẽ là 6X4 cm. Trước khi làm thử nghiệm mẫu thử phải được xử lý điều hòa đến độ ẩm 65 ± 2 rh và nhiệt độ 20 ± 2°c.

Bước 2: Cho mẫu thử vào máy.

Cho các mẫu thử vào máy Light fastness tester, máy này sẽ sử dụng ánh sáng nhân tạo (hồ quang xenon) làm đại diện cho ánh sáng ban ngày tự nhiên. Che 1/2 mẫu thử bằng mặt nạ do máy cung cấp (hoặc tự làm) để tạo ra 2 vùng màu trên mẫu thử. Một vùng bị phơi sáng, một vùng là nguyên bản để sau này đối chiếu độ bền màu ánh sáng của vải.

Mẫu thử được deo mặt nạ trước khi vào máy thử
Mẫu thử được deo mặt nạ trước khi vào máy thử

Bước 3: Điều chỉnh thông số kỹ thuật của máy.

Trong máy Light fastness tester lúc này các thông số về độ ẩm và nhiệt độ của máy sẽ được điều chỉnh tùy theo nhu cầu và mục đích của khách hàng. Thường chi tiết này sẽ được thảo luận chi tiết hợp đồng của nhà sản xuất với khách hàng.

Độ ẩm & Nhiệt độ thường thấy được điều chỉnh ở mức độ ẩm 40 ± 5 rh và nhiệt 30°c trong suốt cuộc thử nghiệm để giả lập môi trường thực tế bên ngoài. 

Bước 4: Bắt đầu thử nghiệm đồ bền ánh sáng của vải.

Mẫu thử được tiếp xúc với ánh sáng nhân tạo (hồ quang xenon) trong một thời gian nhất định từ 24 giờ đến 72 giờ  tùy theo mục đích của cuộc thử nghiệm và theo nhu cầu của khách hàng. 

Bước 5:  Kết thúc quá trình thử nghiệm

Kỹ thuật viên vận hành máy đem mẫu thử qua cho kỹ thuật viên phòng đánh giá và so sánh.

Xác định và đánh giá độ bền màu ánh sáng của vải.

Sau khi cuộc thử nghiệm kết thúc, kỹ thuật viên chuyên về đánh giá sẽ so sánh sự thay đổi với mẫu thử nghiệm phơi sáng với mẫu vải nguyên bản ban đầu. Các thay đổi so sáng sẽ được đánh giá bởi thước vải len xanh (Blue Wool Scales) theo tiêu chuẩn của ISO (tổ chức tiêu chuẩn hóa Quốc tế) Thang đo độ bền màu đối với yếu tố ánh sáng có giá trị từ cấp 1~8.

So sánh mãu vải thí nghiệm với mẫu vải nguyên bản dựa trên thước vải xanh tiêu chuẩn ISO
So sánh mãu vải thí nghiệm với mẫu vải nguyên bản dựa trên thước vải len xanh (Blue Wool Scales) tiêu chuẩn ISO

 

Bảng Xếp Hạng Độ Bền Ánh Sáng Với Mức Độ Phai Màu

Cấp Màu

Mức Độ Màu

Độ Bền Ánh Sáng

8

Không Phai Màu

Hoàn Hảo

7

Phai Màu Rất Nhẹ

Cực Kỳ Tốt

6

Phai Màu Nhẹ

Rất Tốt

5

Phai Màu Vừa Phải

Tốt

4

Phai Màu Vừa

Bình Thường

3

Phai Màu Đáng Kể

Trung Bình

2

Phai Màu Rất Nhiều

Kém

1

Gần Như Phai Mất Màu

Rất Kém

 

 

Bảng Xếp Hạng Độ Bền Ánh Sáng Với Tuổi Thọ Màu

Cấp Màu

Độ Bền Ánh Sáng

Tuổi Thọ Tương Đối Dưới Ánh Sáng Mặt Trời Liên Tục

8

Hoàn Hảo

2 Năm

7

Cực Kỳ Tốt

7 – 12 Tháng

6

Rất Tốt

3 – 6 Tháng

5

Tốt

2 – 3 Tháng

4

Bình Thường

1 Tháng

3

Trung Bình

2 Tuần

2

Kém

4 – 7 Ngày

1

Rất Kém

1 – 2 Ngày

 

Bài Viết Được Viết Bởi Xưởng May Gia Công DOSI – Chuyên nhận may gia công các loại quần áo theo yêu cầu, đơn đặt hàng của đối tác.

Tham khảo một số dịch vụ của chúng tôi:

SĐT/Zalo: 0947472211 – Hotline

Mail: xmds.xuongmaydosi@gmail.com

Facebook: https://www.facebook.com/xuongmaydosi/

Google Map: https://goo.gl/maps/wcy4GKtSuZz

Địa Chỉ: 244/20 Lê Văn Khương, P. Thới An, Quận 12, TPHCM

Đừng Rời Đi Vì Còn Rất Nhiều Mẫu Hàng Mới Xuất Xưởng Đang Đợi Bạn Khám Phá Tại “DOSI”!