Độ bền màu nước Clo là gì?

Độ bền màu nước Clo (hay độ bền màu của vật liệu đối với nước Clo, tiếng Anh: Colorfastness to Chlorinated Water or color fastness to chlorinated pool water) là thuật ngữ chỉ khả năng kháng cự lại sự phai màu, chảy màu của thuốc nhuộm có trong vật liệu nhuộm ở môi trường nước có chưa Clo. Sự phai màu hoặc chạy màu của thuốc nhuộm là do quá trình oxy hóa gây ra bởi sự hoạt động của Clo có trong môi trường nước.

***Tham khảo thêm series các bài viết về độ bền màu của vải trong ngành dệt may:

  1. Độ Bền Màu (Color Fastness) là gì? – Tổng Quát Kiến thức cơ bản về độ bền màu của vải.
  2. Độ Bền Màu Ma Sát là gì? – Kiến thức cơ bản và phương pháp Crocking Test kiểm tra vải.
  3. Độ Bền Màu Giặt là gì? – Kiến thức cơ bản và phương pháp kiểm tra. (chưa có bài viết đang cập nhật)
  4. Độ Bền Màu Ánh Sáng là gì? – Kiến thức cơ bản và phương pháp kiểm tra.
  5. Độ bền màu với mô hôi là gì? – Kiến thức cơ bản và cách thử nghiệm độ bền màu mồ hôi của vải
  6. Độ bền màu với nước của vải là gì? – Cách kiểm tra xác định độ bền màu với nước.
  7. Độ bền màu của vải đối với nước Clo là gì? – Kiến thức cơ bản và phương pháp kiểm tra.
  8. Độ bền màu của vải đối với nước Biển là gì? – Kiến thức cơ bản và phương pháp kiểm tra. (chưa có bài viết đang cập nhật)
  9. Độ Bền Màu Với Ép/Ủi Nóng là gì? – Kiến thức cơ bản và phương pháp kiểm tra. (chưa có bài viết đang cập nhật)
Thử nghiệm độ bền màu của vải đối với nước Clo bằng máy Gyrowash
Thử nghiệm độ bền màu của vải đối với nước Clo bằng máy Gyrowash

Độ bền màu nước Clo rất quan trọng trong ngành sản xuất các sản phẩm có liên quan, được sử dụng nhiều trong hồ bơi như: khăn tắm, quần áo bơi, và một số sản phẩm khác…. 

***Lưu ý: Bài viết dưới đây chỉ chuyên nói về độ bền màu của vải đối với nước Clo.

Mục đích xác định độ bền màu của vải đối với nước Clo.

Độ bền màu của vải đối với nước Clo cực kỳ quan trọng vì ngày nay Clo được sử dụng rông rải trong việ khử trùng nước. Vì thế không chỉ có nước trong hồ bơi mới có Clo mà ngay cả nước sạch dân dụng trong thành phố được chúng ta tắm giặt hàng ngày cũng được khử trùng bằng một hàm lượng Clo nhất định.

Thế nên không chỉ quần áo bơi mới tiếp xúc với nước Clo mà ngay cả những quần áo, khăn tắm bình thường hàng ngày cũng sẽ phải ít nhiều tiếp xúc nước Clo trong quá trình sử dụng. Vì vậy việc xác định độ bền của vải đối với nước Clo là điều cần thiết được các nhà sản xuất hàng dệt may quan tâm trước khi cho sản phẩm xuất xưởng.

Những loại trang phục, sản phẩm dùng ở hồ bơi rất cần được trải qua thử nghiệm độ bền màu đối với nước Clo trước khi sản xuất
Những loại vật liệu, vải may trang phục/sản phẩm loại thường dùng ở hồ bơi rất cần được trải qua thử nghiệm độ bền màu đối với nước Clo trước khi sản xuất

bền màu của vải đối với nước Clo được xác định như thế nào?

Hiện nay các xưởng sản xuất hàng may mặc trên thế giới đánh giá độ bền màu của vải đối với nước Clo đựa theo 2 tiêu chuẩn sau:

Tiêu chuẩn đánh giá độ bền màu nước Clo của vải

  • ISO 105 E03Tiêu chuẩn của tổ chức tiêu chuẩn quốc tế dành cho đánh giá độ bền của vải trong nước Clo
  • AATCC 162Tiêu chuẩn của hiệp hội khoa học & màu sắc Hoa Kỳ dành cho đánh giá độ bền của vải trong nước Clo

Thực hiện thử nghiệm đánh giá độ bền màu Clo.

Dưới đây chúng ta hãy cùng nhau sơ lược qua quá trình thực hiện thử nghiệm đánh giá độ bền của vải bằng phương pháp dựa trên 2 tiêu chuẩn ISO 105 E03 – 1994 (ISO phiên bản 1994) và AATCC 162 -2002 (AATCC phiên bản 2002).

Tóm tắt nhanh quá trình thực hiện

Chúng ta sẽ thử nghiệm các mẫu thử trong dung dịch Clo được pha loãng với các điều kiện về nhiệt độ, thời gian, pH, chất lượng nước. Việc điều chỉnh các điều kiện có trong thí nghiệm nhầm mô phỏng lại môi trường  vải phải chịu đựng trong thực tế. Các mẫu thử nghiệm sau khi thử xong sẽ được xử lý sấy khô và đánh giá bằng thước xám loại đo độ phai màu (Grey scales for changing color) để so sánh đưa ra đánh giá về thay đổi màu sắc trên mẫu thử so với nguyên bản.

Máy Gyrowash được sử dụng trong thử nghiệm độ bền vải.
Máy Gyrowash được sử dụng trong thử nghiệm độ bền vải.

Chi tiết cách thực hiện theo tiêu chuẩn ISO

Dưới đây là chi tiết cách thực hiện đánh giá độ bền màu của vải đối với nước Clo theo tiêu chuẩn ISO 105 E03 – 1994. Ở Việt Nam tiêu chuẩn này còn có tên là TCVN 5234:2002

Bước 1: Chuẩn bị dụng cụ thiết bị thử nghiệm.

  1. Máy giặt test độ bền màu (tiếng Anh: Gyrowash)
  2. Cốc thép nhỏ loại không rỉ (lồng giặt, cốc thép của máy Gyrowash, tiếng Anh: Wash Weel) 
  3. Thước Xám tùy tiêu chuẩn (tiếng Anh: Grey scale)
  4. Tủ so màu (tiếng Anh: Color matching chamber)
  5. Thước đo độ pH (PH meter)
  6. Một số thiết bị phòng thí nhiệm khác.
Cốc thép không rỉ trong môt máy Gyrowash
Cận cảnh Cốc thép không rỉ trong môt máy Gyrowash

Bước 2: Chuẩn bị hóa chất thử nghiệm.

  1.  Nước cất, nước khử Ion, nước cấp 3
  2. Pha dung dịch NaOCl: Độ PH dung dịch cuối cùng là 7.5
    a> 100 gm/l – Dùng cho thử nghiệm đồ bơi
    b> 50 gm/l – Dùng cho thử nghiệm các loại sản phẩm dùng ở hồ bơi.

    c> 20 gm/l – Dùng cho thử nghiệm áo choàng, khăn tắm….
Chi tiết hơn về thuốc thử:
  1. Dung dịch thử 1: Natri hypoclorit (NaOCl), dung dịch nước chứa 100 mg/l clo hoạt tính, độ pH = 7,50 ± 0,05.
  2. Dung dịch thử 2: Natri hypoclorit (NaOCl), dung dịch chứa 50 mg/l clo hoạt tính có pH = 7,50 ± 0,05.
  3. Dung dịch thử 3: Natri hypoclorit (NaOCl), dung dịch chứa 20 mg/l clo hoạt tính có pH = 7,50 ± 0,05.

Bước 3: Chuẩn bị mẫu thử

Mẫu Vải, Xơ, Sợi nhuộm cần thử nghiệm đồ bền màu đối với nước Clo được chuẩn bị với kích thước tiêu chuẩn 40 X 100 mm (4 x 10 cm).

  • Nếu mẫu thử là VẢI: Sử dụng mẫu có kích thước 40 X 100 mm
  • Nếu mẫu thử là SỢI: Đan sợi thành mẫu vải rồi sử dụng mẫu có kích thước 40 X 100 mm
  • Nếu mẫu thử là XƠ: Chải thẳng rối ép thành miếng 40 X 100 mm. Khâu mẫu xơ để gắn trên một miếng vải polyester hay polypropylen.

Bước 4: Thực hiện thử nghiệm.

  • Bước A: Đặt mẫu vải nhuộm vào cốc thép của máy Gyrowash. Cho vào cốc thép NaOCl (natri hydrochloride) với tỷ lệ 1: 100 dựa trên nồng độ clo hoạt tính thích hợp được sử dụng.
  • Bước B: Cho cốc thép có chứa mẫu vải và thuốc thử vào máy Gyrowash. Cài đặt máy Gyrowash quay với tốc độ 40 ± 2 vòng / phút, nhiệt độ 27 ± 2ºC, trong môi trường không ánh sáng 1 tiếng.
  • Bước C: Lấy mẫu vải thử ra khỏi máy Gyrowash. Vắt, sấy khô mẫu, vắt ép nước hoặc quay li tâm. Làm khô mẫu bằng cách treo và để trong nhiệt độ phòng, dưới ánh sáng nhẹ.
  • Bước B: Chuyển qua cho kỹ thuật viên so sánh đưa ra đánh giá.

Lưu ý: Phải thử nghiệm riêng từng mẫu trong mỗi cốc thép riêng biệt.

Thực hiện thử nghiệm riêng từng mẫu trong mỗi cốc thép riêng biệt.
Thực hiện thử nghiệm riêng từng mẫu trong mỗi cốc thép riêng biệt.

Bước 5: Đánh giá độ bền màu đối với nước clo của vải theo ISO 105 E03 – 1994

Kỹ thuật viên sẽ dùng thước đánh giá bằng thước xám loại đo độ phai màu tiêu chuẩn ISO (Grey scales for changing color) để so sánh đánh gia đưa ra xếp hạng đổi màu sắc trên mẫu thử so với nguyên bản.

Mẫu nguyên bản được đem so sánh với mẫu thử bằng thước xám
Mẫu nguyên bản được đem so sánh với mẫu thử bằng thước xám

Ở THỬ NGHIỆM TIÊU CHUẨN ISO 105 E03 – 1994 thì vải có độ bền Cấp 4 là đạt tiêu chuẩn.

Thước xám dùng để đo độ bền màu (tiếng Anh: Grey Scale for color change) được thiết kế bao gồm mười cặp màu xám. Những cặp màu này đánh số từ 1 đến 5.

  • Ở cấp số 5 có hai màu xám giống hệt nhau điều này chứng tỏ độ bền màu rất tốt.
  • Ở cấp số 1 màu xám cho thấy sự tương phản lớn nhất cho ta thấy được độ bền màu là kém
  • Ở cấp số 2, 3, 4 có sự tương phản trung bình, mức độ tương phản tăng dần từ 5 xuống 1 ta thấy được độ bền màu trung bình tăng dần từ 5 -> 1.

***Tham khảo chi tiết: Thước Xám Là Gì ?

Hình ảnh thực tế  của máy gyrowash
Hình ảnh thực tế của máy gyrowash

 

Bài Viết Được Viết Bởi Xưởng May Gia Công DOSI – Chuyên nhận may gia công các loại quần áo theo yêu cầu, đơn đặt hàng của đối tác.

Tham khảo một số dịch vụ của chúng tôi:

SĐT/Zalo: 0947472211 – Hotline

Mail: xmds.xuongmaydosi@gmail.com

Facebook: https://www.facebook.com/xuongmaydosi/

Google Map: https://goo.gl/maps/wcy4GKtSuZz

Địa Chỉ: 244/20 Lê Văn Khương, P. Thới An, Quận 12, TPHCM

Đừng Rời Đi Vì Còn Rất Nhiều Mẫu Hàng Mới Xuất Xưởng Đang Đợi Bạn Khám Phá Tại “DOSI”!