Bạn đã bao giờ thắc mắc tại sao những bộ đồ thể thao hay quần áo bơi lại “ôm” sát cơ thể nhưng vẫn co giãn thoải mái đến vậy? Bí quyết nằm ở Elastane (hay còn gọi là Spandex hoặc Lycra). Sợi tổng hợp “nhỏ mà có võ” này đã cải tiến hoàn toàn trải nghiệm mặc, biến những bộ trang phục gò bó thành “người bạn đồng hành” cho mọi chuyển động. Không chỉ phổ biến trong giới thể thao, Elastane còn len lỏi vào vô số lĩnh vực thời trang, mang đến độ đàn hồi và bền bỉ đáng kinh ngạc. Hãy khám phá cách Elastane trở thành “vũ khí bí mật” của ngành may mặc hiện đại qua bài viết dưới đây!

Vải Elastane Là Gì?

Elastane (còn được gọi là Spandex tại Mỹ hoặc Lycra theo thương hiệu của Invista) là một loại sợi tổng hợp có tính co giãn (đàn hồi) cực cao. Về mặt hóa học, nó được tạo ra bằng cách kết hợp co-polymer, thường bao gồm thành phần chính là polyurethane (PU) và polyethylene glycol, hoặc nhiều hợp chất khác nhằm gia tăng đặc tính đàn hồi và độ bền.

Thuộc tính nổi bật của vải:

  • Độ đàn hồi cao: Có thể kéo dãn từ 4 – 7 lần độ dài ban đầu và nhanh chóng quay lại trạng thái cũ sau khi thả (khác với cao su thông thường, sợi Elastane có độ bền cao hơn và khó bị giãn “nhão”).
  • Trọng lượng nhẹ: Thường được pha với các sợi khác (cotton, polyester, nylon, v.v.) để tạo vải co giãn 2 chiều hoặc 4 chiều nhưng vẫn giữ được độ nhẹ và thoáng.
  • Độ bền: Ít bị ảnh hưởng bởi mồ hôi, dầu mỡ, chất tẩy rửa, chịu được nhiệt ở mức vừa phải.
  • Màu sắc đa dạng: Dễ nhuộm và khó phai.
Sự đàn hồi tốt của vải Elastane rất thích hợp trong việc may các loại quần áo dùng cho thể thao
Sự đàn hồi tốt của vải Elastane rất thích hợp trong việc may các loại quần áo dùng cho thể thao

Ứng Dụng Trong Ngành May Mặc

  • Quần áo chống nắng: Chất vải có pha Elastane co giãn tốt, ôm sát cơ thể, tạo cảm giác thoải mái khi vận động và tăng khả năng che chắn bề mặt da trước tia UV (khi kết hợp với chất liệu chống nắng phù hợp).
  • Quần áo bơi (Swimwear), Áo ngực (Bra): Tính co dãn ôm sát, không thấm nước nhiều, khô nhanh, giúp đồ bơi giữ form, tránh tình trạng chảy xệ, nhăn nhúm. Áo ngực có Elastane giúp nâng đỡ, tạo sự linh hoạt, thoải mái hơn.
  • Quần áo thể thao (Sportswear), Áo thun 4 chiều: Elastane giúp tăng cường độ co giãn theo chiều ngang, dọc hoặc cả 4 chiều. Người mặc di chuyển, tập luyện dễ dàng, hạn chế bị cản trở trong các động tác kéo giãn, uốn cong.

    Vai Elastane do boi

Tỷ lệ pha với sợi khác

Vải Elastane 100% hiếm khi được dùng làm trang phục do ít thoáng khí, chi phí cao. Thay vào đó, Elastane thường được pha với cotton, polyester hoặc nylon để cân bằng chi phí – tính năng – độ thoải mái:

  • Cotton + Elastane (thường là 95% Cotton + 5% Elastane): Cho áo thun, quần legging, v.v.
  • Polyester + Elastane (tỉ lệ 85/15, 90/10, v.v.): Thường dùng trong đồ thể thao, quần áo bơi.
  • Nylon + Elastane (tỉ lệ 80/20, 85/15, v.v.): Rất phổ biến trong đồ bơi, đồ lót, quần tất (tights).

Ưu – Nhược Điểm

Ưu điểm:

  • Độ co giãn vượt trội: Mang đến sự thoải mái, nhẹ nhàng khi mặc, đặc biệt thích hợp cho các loại trang phục thể thao, trang phục đòi hỏi độ ôm sát hoặc form dáng co giãn linh hoạt.
  • Giữ form tốt: Sau khi kéo giãn, vải Elastane trở lại hình dáng ban đầu, không bị chùng hoặc “gião” như một số chất liệu co giãn kém chất lượng.
  • Tính bền: Duy trì chất lượng dù giặt thường xuyên, có khả năng chống nhăn và ít bị sờn rách hơn một số sợi tự nhiên.

Vai Elastane

Nhược điểm:

  • Khả năng thoáng khí: Nếu tỉ lệ Elastane trong vải quá cao (như 100% Spandex) có thể giảm độ thoáng, dễ gây hầm bí hơn. Thường cần pha thêm cotton, polyester hoặc nylon để trung hòa.
  • Chi phí: Thông thường cao hơn so với các loại sợi khác (cotton, polyester thuần), do quy trình sản xuất sợi Elastane phức tạp hơn.
  • Nhạy cảm với nhiệt độ cao: Mặc dù Elastane chịu nhiệt vừa phải, nhưng nếu ủi (là) ở nhiệt độ quá cao, hay sấy nóng trực tiếp, sợi có thể bị biến dạng hoặc giảm tuổi thọ.

Vai Elastane 3

Hướng Dẫn Chăm Sóc và Bảo Quản

  • Giặt: Nên giặt bằng nước lạnh hoặc nhiệt độ thấp (dưới 40°C), dùng lượng bột giặt/vn bột giặt/nước giặt vừa đủ. Hạn chế giặt bằng nước nóng, chất tẩy quá mạnh có thể làm yếu sợi.
  • Sấy và phơi: Tốt nhất nên phơi tự nhiên, tránh ánh nắng trực tiếp cường độ mạnh để tăng độ bền của sợi. Nếu sử dụng máy sấy, hãy chọn chế độ nhiệt độ thấp để tránh co rút hoặc giảm độ đàn hồi.
  • Ủi (là): Hạn chế ủi trực tiếp ở nhiệt độ cao. Nếu cần ủi, để mặt trái và dùng miếng lót vải mỏng, hoặc cài đặt nhiệt thấp cho vải co giãn (thường là mức nhiệt 1 trên bàn là).

Kết Luận / Lời Cuối

Vải Elastane/Spandex/Lycra là một trong những chất liệu “không thể thiếu” trong ngành may mặc hiện đại, đặc biệt trong những dòng sản phẩm cần độ ôm sát và đàn hồi cao như thể thao, đồ bơi, đồ lót, thời trang body-fit. Khả năng co giãn, giữ form tốt, cùng tuổi thọ cao giúp Elastane trở thành lựa chọn lý tưởng cho việc gia tăng sự thoải mái và chức năng cho quần áo. Khi kết hợp với các sợi khác, vải Elastane đem đến trải nghiệm linh hoạt, thích hợp cho cả vận động và đời sống thường nhật.

Đừng Rời Đi Vì Còn Rất Nhiều Mẫu Hàng Mới Xuất Xưởng Đang Đợi Bạn Khám Phá Tại “DOSI”!