Trong ngành may mặc, từng chi tiết nhỏ đều có thể ảnh hưởng lớn đến tổng thể sản phẩm. Một trong những lỗi tưởng chừng đơn giản nhưng lại dễ bị khách hàng phát hiện và đánh giá thấp là lỗi lai không thẳng – tức đường viền dưới của sản phẩm bị cong, lệch, không đều nhau. Dù xảy ra ở váy, áo hay quần, một đường lai không thẳng cũng khiến sản phẩm trông kém chuyên nghiệp, mất đi vẻ chỉn chu ban đầu. Lỗi này không chỉ làm giảm tính thẩm mỹ mà còn là dấu hiệu cho thấy sự thiếu chính xác trong kỹ thuật may hoặc khâu chuẩn bị nguyên liệu, từ đo vải, cắt vải cho đến thao tác máy may. Đặc biệt, với các đơn hàng xuất khẩu hoặc thời trang cao cấp, đây là lỗi không thể chấp nhận được. Vậy đâu là nguyên nhân chính khiến lai bị lệch, không đều? Làm thế nào để khắc phục và phòng tránh lỗi này một cách hiệu quả? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết trong nội dung dưới đây.

=> Xem thêm: Các Lỗi Đường May Phổ Biến và Cách Khắc Phục (Kèm Thuật Ngữ Tiếng Anh)

Lỗi Lai Không Thẳng Là Sao?

Lỗi “lai không thẳng” mô tả tình trạng đường viền dưới (lai) của sản phẩm bị cong, lệch, không đều, làm mất đi sự cân đối và tính thẩm mỹ tổng thể của sản phẩm. Hiện tượng này thường gặp ở các loại trang phục như váy, áo, quần, đặc biệt là các sản phẩm có độ rũ, mỏng hoặc chất liệu vải dễ biến dạng. Dấu hiệu dễ nhận biết là một phần của đường lai dài hơn hoặc ngắn hơn so với các phần còn lại, tạo thành đường viền lượn sóng, méo mó, xiên vẹo hoặc không song song với nền vải, khiến sản phẩm trở nên kém chuyên nghiệp.

=> Xem thêm: Open Seam – Lỗi Bung Đường Chỉ May Trong Ngành May Mặc: Nguyên Nhân, Tác Hại và Cách Khắc Phục

Hem Error

Nguyên Nhân Gây Ra Lỗi Lai Không Thẳng

Lỗi này có thể phát sinh từ nhiều nguyên nhân khác nhau trong quá trình cắt may hoặc thao tác kỹ thuật chưa chính xác, bao gồm:

Kỹ thuật may không đều tay

Đây là nguyên nhân phổ biến nhất ở các chuyền may chưa được huấn luyện bài bản hoặc khi công nhân còn thiếu kinh nghiệm. Khi thợ may kéo vải bằng tay không đều (lúc mạnh, lúc nhẹ), hoặc thay đổi tốc độ đạp chân máy liên tục, đường may dễ bị lệch khỏi mép vải, dẫn đến phần lai bên này cao, bên kia thấp.

Uneven hem error 1

Biểu hiện:

Mép lai không thẳng hàng khi nhìn từ phía trước.
Gấu áo hoặc gấu quần bị vênh lên ở một bên.
Có chỗ lai bị chùn hoặc kéo giãn bất thường.

Nguyên nhân gốc:

Thiếu kiểm soát thao tác tay.
Không luyện tập kỹ năng giữ vải căng đều khi may.
Ngồi sai tư thế, dẫn đến máy bị lệch hướng thao tác.

Không căn chỉnh đường may trước khi bắt đầu

Nếu không cố định mép vải bằng ghim, phấn vẽ hoặc canh hướng mép vải trước khi đưa vào máy may, vải dễ bị trượt trong quá trình di chuyển. Điều này khiến đường chỉ chạy không đúng theo mép đã định, tạo ra hiện tượng lai lệch hoặc gấu bị nghiêng hẳn về một phía.

Uneven hem error 4

Biểu hiện:

Đường chỉ bị xiêu vẹo, không song song với mép gấu.
Có đoạn lai may trúng, có đoạn cách xa mép vải.
Sau khi gấp lai, phần bên trái và phải dài ngắn khác nhau rõ rệt.

Nguyên nhân gốc:

Không dùng dấu định hướng hoặc không dùng chân vịt có đường dẫn.
Không kiểm tra định hình mép lai trước khi may.
May thẳng từ mép vải sống, không canh gập chính xác.

Máy may chưa được hiệu chỉnh đúng

Khi chân vịt bị lệch, áp lực chân vịt không đồng đều, hoặc đường dẫn vải không hoạt động hiệu quả, vải sẽ không được đưa vào máy một cách ổn định. Kết quả là đường chỉ bị lệch hướng hoặc tạo sóng, đặc biệt nghiêm trọng khi may vải trơn, mỏng, co giãn hoặc vải rũ.

May may 1 kim Juki

Biểu hiện:

Mép gấu bị gợn sóng, lượn cong như hình lưỡi liềm.
Có chỗ chỉ bị nhăn, có chỗ bị kéo giãn.
Mép may bị “nuốt vải” hoặc chân vịt không giữ chắc.

Nguyên nhân gốc:

Áp lực chân vịt quá mạnh/lỏng so với loại vải.
Đường dẫn không đồng đều giữa hai bánh răng (phía trên và dưới).
Không kiểm tra máy định kỳ, dẫn đến lệch cơ khí hoặc mòn linh kiện.

Cắt vải sai lệch hoặc dụng cụ cắt không phù hợp

Khâu chuẩn bị vật liệu ảnh hưởng trực tiếp đến độ chính xác khi may. Nếu mép vải được cắt bằng kéo cùn, hoặc mặt bàn không phẳng, hoặc người cắt không canh đều, mép vải ban đầu đã lệch. Dù sau đó có may đúng kỹ thuật thì kết quả vẫn là đường lai không đều nhau.

Uneven hem error 2

Biểu hiện:

Trước khi may đã thấy mép vải không bằng nhau.
Khi gấp lai, xuất hiện bên dài bên ngắn.
Dù may đúng đường nhưng gấu vẫn nghiêng, vì gốc cắt đã sai.

Nguyên nhân gốc:

Không trải phẳng vải trước khi cắt.
Không dùng thước thẳng, hoặc dùng dao/kéo cắt không bén.
Không kiểm tra độ chính xác của từng thân vải sau khi cắt (thân trước – thân sau – tay áo – tà áo…).

Cách Khắc Phục và Phòng Tránh

Để đảm bảo đường lai luôn thẳng, đều và thẩm mỹ, cần áp dụng các biện pháp kỹ thuật sau:

Cố định vải đúng cách trước khi may

Dùng đủ ghim hoặc băng keo chuyên dụng để giữ vải cố định, hạn chế hiện tượng kéo dãn ngoài ý muốn trong lúc may. Để đảm bảo mép vải được giữ chắc chắn trong suốt quá trình may, việc cố định là bước rất quan trọng nhưng thường bị bỏ qua trong sản xuất hàng loạt.

Biện pháp thực hiện:

Dùng ghim (hoặc kẹp vải chuyên dụng) để giữ mép gấu được gập đều và không bị xê dịch.
Nếu là hàng thời trang cao cấp, nên vẽ dấu bằng phấn may hoặc dùng bút bay màu để định hình sẵn đường may.
Với các loại vải trơn, mỏng như voan, lụa, nên dùng keo dán lai tạm thời (fabric glue stick) để giữ ổn định trước khi may.

Lợi ích:

Giúp mép lai đều nhau từ đầu đến cuối.
Tránh tình trạng vải bị lệch hoặc bị co khi vào máy.

Điều chỉnh lực kéo phù hợp

Khi may, nếu người thợ kéo vải quá mạnh hoặc không kéo đều tay, mép lai rất dễ bị xô lệch hoặc co dúm. Ngược lại, nếu không kéo vải, mà để máy tự dẫn vải thì với các loại vải dày hoặc trơn, đường may dễ bị lệch do vải bị “trượt”.

Biện pháp thực hiện:

Luyện tập thao tác giữ vải bằng hai tay: tay trái giữ nhẹ phía trước chân vịt, tay phải đỡ nhẹ phần sau – giúp kiểm soát hướng đi của vải.
Với vải co giãn, nên thả lỏng lực kéo – để máy tự dẫn là chính.
Với vải dày, nên may chậm và đều, tránh giật mạnh tay.

Lưu ý: Luôn test trước trên một mẫu vải nhỏ để kiểm tra lực kéo và độ căng chỉ đã phù hợp chưa.

Kiểm tra máy và đường may

Máy may nếu không được hiệu chỉnh thường xuyên sẽ làm mép vải bị kéo lệch hoặc đè không đều khi may, gây ra tình trạng lai không thẳng hoặc bị lượn sóng.

Biện pháp thực hiện:

Kiểm tra áp lực chân vịt phù hợp với từng loại vải – Vải dày: tăng áp lực để giữ vải chặt. Vải mỏng/trơn: giảm áp lực để tránh làm vải bị kéo lệch hoặc nhăn.
Dùng chân vịt có đường dẫn vải (edge guide foot) để giữ đường may chạy thẳng đều mép.
Kiểm tra răng cưa máy may hoạt động đều, không bị mòn hay lệch hướng.

Lưu ý: Thực hiện bảo dưỡng máy may định kỳ hàng tuần hoặc theo chu kỳ sản xuất để đảm bảo độ chính xác của thiết bị.

Chuẩn bị trước khi cắt vải

Nếu ngay từ đầu, vải bị cắt lệch hoặc không đúng kích thước, thì dù có may cẩn thận đến đâu, lai cũng sẽ không đều. Do đó, cần đảm bảo vải được chuẩn bị chính xác trong khâu cắt.

Biện pháp thực hiện:

Trải vải trên mặt bàn phẳng, không bị gồ ghề, tránh xếp chồng quá dày gây lệch lớp.
Dùng kéo sắc hoặc máy cắt công nghiệp để cắt mép gọn, đều.
Canh sợi vải thẳng, không bị vặn (đặc biệt là với vải dệt kim, thun 4 chiều).
Kiểm tra lại mép cắt bằng thước đo thẳng hoặc khung chuẩn sau khi cắt xong.

Lưu ý: Nên kiểm tra đối chiếu chiều dài hai mép vải cần lai trước khi may để đảm bảo cân đối.

Thực hiện may chậm và đều tay

Tốc độ may quá nhanh khiến người thợ khó kiểm soát hướng vải, dễ dẫn đến lệch đường may hoặc kéo vải lệch. Đặc biệt khi may các đường lai cong (váy xòe, tà bầu…) thì việc may chậm sẽ giúp căn chỉnh chính xác hơn.

Biện pháp thực hiện:

Duy trì tốc độ chậm – đều – ổn định trong toàn bộ quá trình may.
Dừng lại sau mỗi đoạn 10–15cm để kiểm tra lại đường may nếu cần.
Nếu đường viền là hình cong hoặc vải co giãn, nên gấp và ủi trước mép lai, sau đó mới may.

Lưu ý: Với công nhân mới vào nghề, nên cho luyện tập thao tác may lai trên các loại vải khó để tăng độ cảm tay.

Kết luận / Lời Cuối

Lỗi “lai không thẳng” tưởng chừng đơn giản nhưng lại là một trong những lỗi ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng cảm quan của sản phẩm may mặc. Để tránh tình trạng này, nhà sản xuất cần chú trọng kỹ lưỡng đến từng công đoạn, từ khâu đo vải – cắt vải – đến may hoàn thiện. Việc thực hiện đúng kỹ thuật không chỉ giúp sản phẩm đẹp hơn mà còn nâng cao uy tín của xưởng may đối với khách hàng trong và ngoài nước.

Trần Mỹ Hạnh

Tôi là Trần Mỹ Hạnh, CEO của Xưởng May Gia Công DOSI. Với nhiều năm kinh nghiệm trong ngành may mặc và từng làm merchandiser cho các thương hiệu lớn trong và ngoài nước, tôi luôn mong muốn mang đến những sản phẩm chất lượng và dịch vụ chuyên nghiệp. Xưởng May DOSI chuyên gia công quần áo thời trang, áo sơ mi, đồng phục công ty, đồng phục học sinh cấp 1-2-3… Số lượng nhận may không giới hạn – Giá cả đàng hoàng – Quy trình rõ ràng – Chất lượng đảm bảo. Ngoài ra chúng tôi còn liên kết với 2 Xưởng khác: Chuyên may đồ y tế và Sản xuất áo mưa. Địa Chỉ Văn Phòng Công Ty: 244/20A Lê Văn Khương, P. Thới An, Q.12, TPHCM, SĐT: 0947729829 – (Chị Hạnh) HOTLINE 24/7 ! Cảm ơn bạn đã ghé thăm và đọc các bài viết trên XuongMayDOSI.com!